Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Yenilik Araştırması-2020” sonuçlarını açıkladı. Buna göre, 2018-2020 döneminde 10 ve daha fazla çalışanı bulunan girişimlerin yüzde 38,5’i, 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 35,9’u, 50-249 çalışanı bulunan girişimlerin yüzde 46,7’si, 250 ve daha fazla çalışan barındıran girişimlerin yüzde 67,3’ü yenilik faaliyeti yürüttü.
Yenilikçi girişimlerin oranı sanayi sektöründe yüzde 42,5 iken, hizmet sektöründe yüzde 33,5 olarak belirlendi.
Söz konusu dönemde girişimlerin yüzde 19,7’si ürün yeniliğine imza attı. Ürün yeniliği yapan girişimler arasında mal yeniliği yapanların oranı yüzde 79,2, hizmet yeniliği yapanların oranı ise yüzde 69,2 oldu.
Yeni veya önemli ölçüde iyileştirilmiş ürünlerin pazardaki durumu ele alındığında, ürün yeniliklerinin 83,4’ünün girişim, yüzde 59,9’unun ise girişimin faaliyet gösterdiği pazar için yeni olduğu belirlendi.
TÜİK’in açıkladığı araştırmanın ayrıntıları şöyle:
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin oranı yüzde 38,5
Araştırma sonuçlarına göre çalışan sayısı 10 ve daha fazla olan girişimlerin yüzde 38,5’i, 2018-2020 yıllarını kapsayan üç yıllık dönemde yenilik faaliyetinde bulundu. Bir önceki referans dönemde (2016-2018) bu oran yüzde 36,0 olarak hesaplandı. Çalışan sayısı 10-49 olan girişimlerin yüzde 35,9’u, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 46,7’si, 250 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 67,3’ü piyasaya yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş bir ürün (mal ya da hizmet) sunmaya veya iş süreci uygulamaya yönelik çalışmalarda bulundu. Sanayi sektöründe yenilik faaliyetlerinde bulunan girişimlerin oranı yüzde 42,5 iken; hizmet sektöründe bu oran yüzde 33,5 oldu.
Ürün yenilikçisi girişimlerin yüzde 59,9’u ürünlerini rakiplerinden önce pazara sundu
Girişimlerin yüzde 19,7’si ürün yeniliğinde bulundu. Bir önceki araştırma sonuçlarının açıklandığı 2016-2018 yıllarını kapsayan üç yıllık referans dönemde ürün yeniliği yapan girişimlerin oranı yüzde 20,9’du. Ürün yeniliği yapan girişimler arasından mal yeniliği yapanların oranı yüzde 79,2, hizmet yeniliği yapanların oranı ise yüzde 69,2 olarak hesaplandı. Yeni veya önemli ölçüde iyileştirilmiş ürünlerin pazardaki durumu ele alındığında, ürün yeniliklerinin yüzde 83,4’ünün girişim için yeni olduğu, yüzde 59,9’unun ise girişimin faaliyet gösterdiği pazar için yeni olduğu gözlemlendi.
Girişimler en fazla üretim yöntemlerinde yenilik uyguladı
Girişimlerin yüzde 30,2’si temel işletmecilik fonksiyonları olarak da adlandırılan iş süreci yeniliğinde bulundu. Bir önceki araştırma sonuçlarında bu oran yüzde 29,0’dı. İş süreçlerinde en fazla yeniliğin uygulandığı alan, yüzde 77,8 ile mal üretme veya hizmet sağlama yöntemleri oldu. Bu kategoriyi yüzde 74,5 ile muhasebe veya diğer idari işlemler ve yüzde 68,8 ile bilgi işlem veya iletişim yöntemleri izledi.
Yenilik faaliyetinde bulunan her üç girişimden biri finansal destek aldı
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 31,9’u finansal destek aldı. Bu girişimlerin yüzde 92,9’una merkezi kamu kurum/kuruluşları (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK, KOSGEB, vb.), yüzde 12,9’una yerel veya bölgesel kamu kuruluşları (belediye, valilik, vb.) tarafından finansal destek verildi. Avrupa Birliği (AB) Horizon 2020 Araştırma ve İnovasyon Programından destek alanların oranı yüzde 5,7, diğer AB kurumlarının finansal desteklerinden yararlananların oranı ise yüzde 6,8 olarak hesaplandı.
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 27,7’si işbirliği yaptı
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 27,7’si diğer girişim, kişi veya kuruluşlar ile işbirliği yaptı. Bu girişimlerin yüzde 66,2’si Ar-Ge veya diğer yenilik faaliyetlerinde işbirliği yaparken diğer rutin girişimcilik faaliyetlerinde işbirliği yapan girişimlerin oranı yüzde 68,5 oldu.
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 18,1’i yurt içinde, yüzde 7,2’si Avrupa ülkelerinde ve yüzde 4,8’i diğer ülkelerde Ar-Ge/yenilik faaliyetleri için işbirliğine gitti.
Stratejilerde mevcut müşteri grupları ve yüksek kalite öne çıktı
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin en çok odaklandığı stratejiler arasında ilk iki sırayı yüzde 76,1 ile mevcut müşteri gruplarını memnun etme ve yüksek kalite aldı. Bunları yüzde 67,7 ile müşteriye özel çözümlere odaklanma ve yüzde 67,1 ile yeni müşteri gruplarına ulaşmaya odaklanma takip etti.
Yenilik faaliyetinde bulunan her dört girişimden biri patent başvurusunda bulundu
Yenilik faaliyetleri ile elde edilen rekabetçi avantajı etkin koruma yöntemlerinin de sorgulandığı araştırmada, yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 47,4’ünün ticari marka tescili yaptırdığı tespit edildi. Bunu yüzde 25,3 ile patent başvurusu, yüzde 18,6 ile ticari sır kullanımı, yüzde 12,7 ile faydalı model başvurusu, yüzde 12,5 ile endüstriyel tasarım tescili ve yüzde 10,0 ile telif hakkı başvurusu izledi.
Yüksek maliyetler yenilik faaliyetlerinin karşısındaki en büyük engel oldu
Yenilik faaliyetinde bulunmayan girişimlerin yüzde 54,8’i yüksek maliyetlerin yenilik faaliyetlerinin önündeki en büyük engel olduğunu belirtti. Bu faktörü yüzde 33,9 ile güçlü pazar rekabeti ve yüzde 28,5 ile girişim bünyesindeki finans kaynaklarının yetersizliği takip etti.